Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o notariacie przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o notariacie przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości

W dniu 4 października 2022 roku Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o notariacie, który nadaje notariuszom nowe kompetencje sądowe.

Po wejściu w życie ustawy notariusze uprawnieni zostaną do:

  • dokonywania wpisów hipotek do ksiąg wieczystych,
  • dokonywania wpisów do ksiąg wieczystych własności nieruchomości związanych z ustanowieniem odrębnej własności lokali,
  • ustanowienia i obciążenia odrębnej własności lokalu ograniczonymi prawami rzeczowymi, a także innymi roszczeniami związanymi z tym lokalem,
  • wydawania nakazów zapłaty, w określonych warunkach.

 

Celem projektu jest odciążenie sądów od czynności prostych i bezspornych, tak aby przyśpieszyć rozpatrywanie toczących się tam postępowań sądowych oraz skrócenie czasu oczekiwania na wpis do ksiąg wieczystych. W rezultacie zmiany mają doprowadzić do obniżenia kosztów kredytów związanych z oczekiwaniem na wpis do księgi wieczystej. Jak przekonuje Rada Ministrów, pozytywne skutki projektu mają odczuć zarówno sądy, jak i obywatele.

Co istotne, projekt nie odbiera sądom dotychczasowych uprawnień do rozpatrywania spraw w omawianym zakresie. Obywatele będą mogli każdorazowo zdecydować, czy wolą złożyć wniosek o wpis do księgi wieczystej za pośrednictwem notariusza czy sądu.

Jak wskazuje Ministerstwo Sprawiedliwości, na około 15 mln spraw wpływających do sądów, aż 7,5 mln to sprawy rejestrowe, wieczystoksięgowe czy upominawcze.

 

Notarialny nakaz zapłaty – czym jest i kiedy możemy go zastosować?

 

Projekt ustawy zakłada, że notariusze będą mogli wydawać notarialne nakazy zapłaty. Należy podkreślić, że nakazy będą wydawane wyłącznie co do roszczeń niewątpliwych i bezspornych, na podstawie dołączonych do wniosku dokumentów.  Notarialny nakaz zapłaty nie zastąpi orzeczenia sądu, natomiast jeśli dłużnik nie wniesie sprzeciwu od wydanego nakazu zapłaty, będzie on  stanowić tytuł wykonawczy. Nadanie klauzuli wykonalności nakazowi będzie podstawą do prowadzenia egzekucji przez organ egzekucyjny. Zgodnie z projektem ustawy maksymalna kwota roszczeń jakiej będzie można dochodzić wnioskiem o wydanie nakazu zapłaty wyniesie 75 tys. zł.

Projekt ustawy przewiduje, że wniosek o wydanie notarialnego nakazu zapłaty można będzie złożyć do dowolnego notariusza w Polsce, o ile będzie on posiadał zaświadczenie wydane przez Ministerstwo Sprawiedliwości.

 

Istotne zmiany dla notariuszy!

 

Wniosek o wydanie zaświadczenia upoważniającego do dokonywania wpisów w księdze wieczystej i wydawania notarialnych nakazów zapłaty będzie mógł złożyć notariusz z 3-letnim stażem nienagannego prowadzenia kancelarii. Ponadto projekt ustawy przewiduje, że notariuszem będzie mogła zostać osoba, która ukończyła 28 lat, gdy w obecnym stanie prawnym wiek ten wynosi 26 lat.

W związku z nadaniem nowych kompetencji notariuszom, projekt ustawy przewiduje również zwiększenie nadzoru nad działalnością notariuszy. Przewidziane będzie obligatoryjne zawieszenie notariusza w czynnościach zawodowych m. in. wtedy, gdy przeciwko notariuszowi prowadzone jest postępowanie o umyślne przestępstwo skarbowe lub umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego.

Ponadto powołany zostanie Rzecznik Dyscyplinarny Notariatu, który podejmie niezbędne działania w sytuacji najbardziej poważnych naruszeń prawa, uchybień godności i powagi zawodu notariusza.

 

Czy będzie szybciej i nadal bezpiecznie?

 

Proponowany projekt zmian nadający notariuszom uprawnienia związane z rozpatrywaniem spraw rejestrowych, wieczystoksięgowych oraz upominawczych wydaje się trafny i niewątpliwie przyczyniłby się do usprawnienia działania sądów.

Warta przytoczenia jest opinia Rzecznika Praw Obywatelskich, który stwierdził, że istnieje ryzyko, iż zmiany nie zapewnią wystarczającej ochrony praw dłużników – konsumentów oraz że notariusz nie ma konstytucyjnego umocowania do rozstrzygania sporów cywilnych.

Trzeba zgodzić się z oceną RPO, że notariusz nie jest umocowany konstytucyjnie do rozstrzygania sporów cywilnych. Warto jednak pamiętać, że w sytuacji wniesienia sprzeciwu od notarialnego nakazu zapłaty obywatel zachowuje prawo do rozpatrzenia sprawy przez sąd i zachowana zostaje dwuinstancyjność postępowań sądowych. Jeśli przyjrzymy się aktualnym kompetencjom notariuszy, to są one na tyle szerokie (np. w zakresie oświadczeń o poddaniu się egzekucji), by – w naszej ocenie – dopatrywać się naruszeń w przypadku rozszerzenia ich o zakres objęty proponowanymi zmianami. Co więcej, finalnie jedynie sąd może zdecydować o nadaniu takiemu nakazowi klauzuli wykonalności, aby uczynić go tytułem egzekucyjnym, a zatem rozwiązaniem – wobec wątpliwości Rzecznika Praw Obywatelskich – może być zwiększenie kontroli sądowej na tym etapie.

 

Czekamy z niecierpliwością na dalszy rozwój tej sprawy. Jedno jest pewne – proponowana zmiana może wreszcie zakończyć znany wszystkim problem oczekiwania „latami” na dokonanie wpisu w KW nieruchomości, co w państwie prawa jest nie do przyjęcia.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o notariacie przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości

Radosław Rogalski

aplikant adwokacki

W Kancelarii zajmuje się obsługą spółek i przedsiębiorców oraz prawem nieruchomości, jak również obsługą wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych. Specjalizuje się w bieżącej obsłudze prawnej spółek i przedsiębiorców, w tym w ramach obsługi korporacyjnej spółek. Posiada także szerokie doświadczenie w prowadzeniu sporów sądowych w sprawach gospodarczych. Reprezentuje wszystkie wyżej wymienione podmioty w postępowaniach sądowych, a także […]

Adres

Czupajło Ciskowski & Partnerzy Kancelaria Adwokacka Sp.p.
ul. Śniadeckich 17
00-654 Warszawa

NIP: 5272819774 | KRS: 0000693729

Filia Kancelarii w Lublinie:
ul. Zana 11a, 20-601 Lublin
lublin@ccka.pl

Filia Kancelarii w Łodzi:
ul. Narutowicza 40/1, 90-135 Łódź
lodz@ccka.pl

Filia Kancelarii w Białymstoku:
ul. Warszawska 6 lok. 32, 15-063 Białystok
bialystok@ccka.pl

Filia Kancelarii w Rzeszowie:
ul. Jana i Jędrzeja Śniadeckich 20D/7, 35-006 Rzeszów
rzeszow@ccka.pl

Filia Kancelarii w Gdańsku:
ul. Jana Heweliusza 11/811, 80-890 Gdańsk
gdansk@ccka.pl

Filia Kancelarii w Olsztynie:
ul. Kajki 10-12, 10-547 Olsztyn
olsztyn@ccka.pl

Napisz do nas

Formularz kontaktowy
Zgoda
* pola obowiązkowe