Przedsiębiorca jak konsument? Nowe uprawnienia od dnia 1 stycznia 2021 r.

Przedsiębiorca jak konsument? Nowe uprawnienia od dnia 1 stycznia 2021 r.

            Konsumenci to grupa występująca w obrocie gospodarczym, której ustawodawca zapewnia szczególną ochronę prawną, jako podmiotom nieprofesjonalnym. Zgodnie z definicją ustawową zawartą w art. 22(1) Kodeksu cywilnego „za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową”.

            Z dniem 1 stycznia 2021 r. weszły w życie poszczególne przepisy Ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych. Dzięki wprowadzonym zmianom ochrona prawna przysługująca konsumentom została rozszerzona również o inne jednostki, tj. przedsiębiorców wpisanych do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, którzy zawarli umowę bezpośrednio związaną z ich działalnością gospodarczą, jednak „z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej”. Można więc uznać, że regulacje te mają zastosowanie do przedsiębiorców – osób fizycznych – które występują w obrocie gospodarczym w sprawach wynikających bezpośrednio z prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, jednak zawarta umowa nie ma charakteru zawodowego, a więc nie jest bezpośrednio powiązana z przedmiotem wykonywanej przez nich działalności wskazanej przy wpisie do CEIDG, określonej na podstawie odpowiedniego kodu PKD.

            Poniżej przedstawię, jaką konkretnie ochronę prawną nabędzie wskazana wyżej grupa przedsiębiorców.

            Po pierwsze, do ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta został dodany art. 38a w następującym brzmieniu:

,,Art. 38a. Przepisy dotyczące konsumenta zawarte w niniejszym rozdziale stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej”.

            Oznacza to, że od dnia 1 stycznia 2021 r. do omawianej grupy przedsiębiorców mają zastosowanie przepisy Rozdziału 4 ustawy o prawach konsumenta, dotyczące prawa do odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, co dotychczas przysługiwało wyłącznie konsumentom. Przypominam, że z prawa tego można skorzystać w terminie 14 dni, bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, z wyjątkiem kosztów poniesionych dodatkowo w związku z wyborem droższego sposobu doręczenia, bezpośrednich kosztów zwrotu rzeczy (chyba, że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował o konieczności ich poniesienia) lub kosztów związanych z obowiązkiem zapłaty za świadczenia spełnione do chwili odstąpienia od umowy.

            Poza zmianami w ustawie o prawach konsumenta, nowe uprawnienia zostały również wprowadzone do Kodeksu cywilnego.

            Został dodany art. 385(5) KC w następującym brzmieniu:

„Art. 385(5). Przepisy dotyczące konsumenta, zawarte w art. 385(1)-385(3), stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej”.

            Trzeba przyznać, że powyższy przepis, związany z tzw. niedozwolonymi postanowieniami umownymi, czyli inaczej klauzulami abuzywnymi, stanowi prawdopodobnie najważniejsze uprawnienie nadane omawianej grupie przedsiębiorców. Będzie bowiem tak, że również w stosunku do omawianej grupy przedsiębiorców przewidziana została w szerokim zakresie kontrola treści zawieranych przez nich umów. Celem instytucji kontroli wzorców umownych jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania mechanizmu podejmowania decyzji przez słabszą stronę umowy (uczestnika obrotu). Za taką słabszą stronę umowy zostali więc uznani również poszczególni przedsiębiorcy. W związku z powyższym, w przypadku wystąpienia w umowie postanowień nieuzgodnionych indywidualnie, kształtujących prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając przy tym interes, nie będą one miały zastosowania nie tylko wobec konsumentów, lecz również w stosunku do omawianej grupy przedsiębiorców (o klauzulach niedozwolonych w umowach deweloperskich pisaliśmy TUTAJ).

            Kolejne nowo nadane uprawnienia związane są z odpowiedzialnością sprzedawcy względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną. Mowa więc o tak zwanej rękojmi za wady. Zgodnie z nowelizacją do Kodeksu cywilnego został dodany art. 556(4) art. 556(5) w następującym brzmieniu:

„Art. 556(4). Zawarte w niniejszym dziale przepisy dotyczące konsumenta, z wyjątkiem art. 558 § 1 zdanie drugie, stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Art. 556(5). Przepisów art. 563 oraz art. 567 § 2 dotyczących kupującego nie stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej”.

            Powyższe oznacza, że do omawianej grupy przedsiębiorców ma zastosowanie ogół przepisów dotyczących rękojmi za wady fizyczne i prawne rzeczy. Jedyną różnicą w tym zakresie będzie brak zastosowania wobec omawianej grupy przedsiębiorców art. 558 § 1 zdanie drugie Kodeksu cywilnego, co w praktyce będzie oznaczać możliwość modyfikacji przez strony umowy odpowiedzialności sprzedającego z tytułu rękojmi poprzez jej rozszerzenie, ograniczenie lub wyłączenie.

            Ostatnia zmiana, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2021 r. dotyczy przepisów związanych z roszczeniami sprzedawcy w związku z wadliwością rzeczy sprzedanej. Jeżeli sprzedawca poniesie koszty w wyniku wykonania uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy przez omawianą grupę przedsiębiorców, będzie on mógł żądać naprawienia poniesionej szkody od poprzedniego sprzedawcy, wskutek którego działania lub zaniechania rzecz stała się wadliwa.

            W odniesieniu do omówionych wyżej zagadnień trzeba jednak pamiętać, że zmiany te nie będą miały zastosowania do umów zawartych przed dniem 1 stycznia 2021 r.

Przedsiębiorca jak konsument? Nowe uprawnienia od dnia 1 stycznia 2021 r.

Radosław Rogalski

aplikant adwokacki

W Kancelarii zajmuje się obsługą spółek i przedsiębiorców oraz prawem nieruchomości, jak również obsługą wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych. Specjalizuje się w bieżącej obsłudze prawnej spółek i przedsiębiorców, w tym w ramach obsługi korporacyjnej spółek. Posiada także szerokie doświadczenie w prowadzeniu sporów sądowych w sprawach gospodarczych. Reprezentuje wszystkie wyżej wymienione podmioty w postępowaniach sądowych, a także […]

Adres

Czupajło Ciskowski & Partnerzy Kancelaria Adwokacka Sp.p.
ul. Śniadeckich 17
00-654 Warszawa

NIP: 5272819774 | KRS: 0000693729

Filia Kancelarii w Lublinie:
ul. Zana 11a, 20-601 Lublin
lublin@ccka.pl

Filia Kancelarii w Łodzi:
ul. Narutowicza 40/1, 90-135 Łódź
lodz@ccka.pl

Filia Kancelarii w Białymstoku:
ul. Warszawska 6 lok. 32, 15-063 Białystok
bialystok@ccka.pl

Filia Kancelarii w Rzeszowie:
ul. Jana i Jędrzeja Śniadeckich 20D/7, 35-006 Rzeszów
rzeszow@ccka.pl

Filia Kancelarii w Gdańsku:
ul. Jana Heweliusza 11/811, 80-890 Gdańsk
gdansk@ccka.pl

Filia Kancelarii w Olsztynie:
ul. Kajki 10-12, 10-547 Olsztyn
olsztyn@ccka.pl

Napisz do nas

Formularz kontaktowy
Zgoda
* pola obowiązkowe