Upadłość Getin Noble Bank, a dalsze losy frankowiczów
W związku z decyzją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego losy tysięcy Kredytobiorców, którzy pozwali Getin Noble Bank S.A. stanęły pod znakiem zapytania. Sądy z uwagi na przepisy prawa upadłościowego i postępowania cywilnego, zawiesiły wszystkie postępowania z uwagi na upadłość Getin Noble Bank S.A. Najnowsze orzeczenie Sadu Najwyższego pozwala na kontynuowanie postępowania sądowego i wiarę w szybszą sprawiedliwość. Z tego artykułu dowiesz się, co nowego do sporu z bankiem wnosi niniejsza uchwała Sądu Najwyższego.
Upadłość Getin Noble Banku
Uchwałą z dnia 19 września 2024 r. Sąd Najwyższy w składzie trzech sędziów wydał uchwałę w sprawie możliwości kontynuowania powództw o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego z umowy kredytu w kontekście upadłości Getin Noble Bank S.A. W tym miejscu warto przypomnieć, że w dniu 30 września 2022 r. Bankowy Fundusz Gwarancyjny (dalej: „BFG”) wydał decyzję o przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Bank S.A.
Podjęcie przez BFG decyzji o wszczęciu przymusowej restrukturyzacji ukształtowało sytuację prawną osób będących posiadaczem kredytu indeksowanego do waluty CHF, faktycznie pozbawiając ich możliwości jakiegokolwiek dochodzenia roszczeń z tytułu nieważności ww. umowy. Jak wynika bowiem z samego oszacowania według stanu na dzień 31 marca 2022 r. Getin Noble Bank S.A. został pozwany w 9 554 postępowaniach dotyczących kredytów indeksowanych do waluty CHF o łącznej wartości przedmiotu sporu 3 327,1 mln zł, w tym w jednym postępowaniu grupowym dotyczącym 160 kredytów indeksowanych do CHF.
Następnie w dniu 20 lipca 2023 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości Getin Noble Bank S.A. wezwał wierzycieli upadłego banku, a zatem m. in. osoby posiadające kredyty indeksowane do waluty CHF do zgłoszenia wierzytelności syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe w terminie trzydziestu dni.
Ogłoszenie upadłości Getin Noble Bank miało wpływ na toczące się już postępowania z powództwa frankowiczów, ale również na sytuację osób, które zdecydowały się pozwać bank dopiero po ogłoszeniu upadłości. Jeśli w treści pozwu kredytobiorca domagał się jedynie zasądzenia od banku określonej kwoty pieniędzy, to takie postępowanie wskutek ogłoszenia upadłości Getin Banku powinno zostać zawieszone. Jeżeli natomiast powód obok żądania o zapłatę sformułował również żądanie ustalenia nieważności zawartej umowy kredytu, to wówczas postępowanie w przedmiocie ustalenia nieważności powinno zostać zawieszone, a następnie podjęte z udziałem Syndyka masy upadłości Getin Noble Bank S.A.
Niezależnie od sformułowania roszczeń w pozwie, w praktyce postępowania te zostały zawieszone, co oznacza że sąd nie mógł przeprowadzić postępowania dowodowego, wyznaczyć terminu rozprawy, a w szczególności wydać postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia (czyli zawieszeniu spłaty rat na czas procesu) ani zakończyć sporu wyrokiem. Zawieszenie postępowania doprowadziło zatem do tego, że pomimo i tak długiego oczekiwania na wyrok w sprawie frankowej, ten termin został wydłużony.
Czy można ustalić nieważność umowy, pomimo ogłoszenia upadłości Getin Noble Bank S.A.?
Niestety zarówno Syndyk jak i część sądów stała na stanowisku, iż w odniesieniu do roszczenia o uznanie umowy kredytu waloryzowanego do waluty obcej za nieważną (ustalenie nieistnienia stosunku prawnego z takiej umowy) nie jest możliwe podjęcie postępowania z udziałem Syndyka i wyrokowanie w sprawie dotyczącej roszczenia przed wyczerpaniem trybu związanego z ustalaniem i zaskarżaniem listy wierzytelności w postępowaniu upadłościowym banku.
Warto w tym miejscy wskazać, że ustalenie listy wierzycieli tak wielkiego podmiotu, jakim był Getin Noble Bank S.A. zajmie lata. Z tego też względu przy takim rozumieniu przepisów, sprawa z powództwa kredytobiorcy zostanie zawieszona do tego czasu i nie wiadomo kiedy nastąpi podjęcie tego postępowania.
Wobec narastających wątpliwości w zakresie możliwości kontynuowania postępowań dotyczących ustalenia nieistnienia stosunku prawnego z tytułu umów kredytu indeksowanych do waluty CHF, Sąd Apelacyjny w Warszawie w dniu 6 lutego 2024 r. wystosował pytanie prawne zmierzające do poznania odpowiedzi czy istnieje możliwość kontynuowania postępowania z udziałem syndyka masy upadłości.
Sąd Najwyższy uchwałą z dnia 19 września 2024 r. wskazał, że postępowanie sądowe z powództwa kredytobiorcy będącego konsumentem o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego z umowy kredytu, prowadzone przeciwko bankowi, co do którego w toku postępowania ogłoszono upadłość, nie jest sprawą „o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu do masy upadłości” w rozumieniu art. 145 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, a tym samym może być podjęte z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję syndyka.
Jak Uchwała wpłynie na losy postępowań prowadzonych przeciwko Getin Noble Bank?
Korzystna dla frankowiczów uchwała Sądu Najwyższego powinna wpłynąć na wypracowanie jednolitego orzecznictwa w kwestii postępowań dotyczących ustalenia nieważności umów kredytu zawartych z Getin Noble Bank S.A. Tym samym stanowisko Sądu Najwyższego pozwala na dalsze procedowanie w sprawach o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego z umów kredytu, a także podjęcie postępowań, które do tej pory pozostawały zawieszone i w konsekwencji uzyskanie korzystnych wyroków pozwalających na zaprzestanie dalszej spłaty rat kredytu na rzecz upadłego, a także na wykreślenie hipotek stanowiących zabezpieczenie spłaty zaciągniętego kredytu. Co istotne, na obecnym etapie postępowania upadłościowego Getin Noble Bank S.A., nie ma możliwości dochodzenia zwrotu wpłaconych rat do banku na drodze sądowej. Uzyskanie tych kwot jest natomiast możliwe na podstawie przepisów prawa upadłościowego poprzez zgłoszenie wierzytelności.
Uchwała Sądu Najwyższego powinna jednoznacznie przesądzić wszelkie wątpliwości związane z możliwością kontynuowania postępowań o ustalenie nieistnienia stosunków prawnych wynikających z umów kredytu powiązanych z walutą obcą. Zarówno osoby posiadające kredyt we frankach jak i kredyty w innych walutach mają możliwość prowadzenia spraw przed sądami niezależnie od trwającego postępowania upadłościowego Getin Noble Bank S.A.
Jeżeli posiadasz umowę kredytu indeksowanego lub denominowanego do CHF lub innych walut obcych, zachęcamy do przesłania umowy celem analizy. Pomagamy naszym Klientom stwierdzić nieważność umowy lub zawrzeć korzystną ugodę z bankiem.